Rząd przeznaczy 400 mln zł na rozbrajanie bomb ekologicznych w Polsce

Minister klimatu i środowiska Paulina Hennig-Kloska zapowiedziała, że samorządy otrzymają łącznie

na

. Pieniądze na realizację tych ustaleń będą pochodzić z budżetu państwa, KPO i z NFOŚiGW.

- Przez lata w Polsce narosło wiele

i krótko mówiąc zaczynamy mozolne ich rozbrajanie we współpracy z samorządami. Chodzi o uprzątniecie działek, na których znajdują się nielegalne składowiska toksycznych odpadów, np. farb i lakierów, zagrażające zdrowiu i życiu mieszkańców oraz środowisku - poinformowała we wtorkowej wypowiedzi Paulina Hennig-Kloska.

Program usuwania toksycznych odpadów ma

i jest wprowadzany w życie

, nie pomijając tzw. wąskich gardeł w spalarniach, które są wyznaczone do bezpiecznej utylizacji tego typu pozostałości. 

Jak podaje minister,

zostało zabezpieczonych specjalnie na ten cel i znajduje się w

. Fundusze będą do dyspozycji Ministra Klimatu i Środowiska po wakacjach, w trybie naboru niekonkurencyjnego.

To jednak nie koniec zabezpieczeń finansowych. W budżecie państwa poręczono 200 mln zł, które mają trafić do samorządów na ten sam cel, jeszcze w tym roku. Miasta borykające się z wielkoobszarowymi terenami zdegradowanymi otrzymają pomoc finansową, w wysokości 100 mln złotych, pochodzących z funduszy KPO, środki mają posłużyć w rekultywacji terenów poprzemysłowych. Przykładem takich zakładów, jest przedsiębiorstwo "Zachem" w Bydgoszczy.

Początek planu obejmuje zasilenie środkami na likwidację wysypisk

Jak podkreśla Hennig-Kloska, "większość tych samorządów jest już po rozstrzygnięciu albo w trakcie rozstrzygania przetargów".

Proces

będzie objęty

, tak by transport odbył się poprawnie, bez "przerzucania" odpadów między gminami.

-To jest absolutnie niepożądana sytuacja, by z pieniędzy na sprzątanie wysypisk dokładać pieniędzy mafii śmieciowej - zaznaczyła Paulina Hennig-Kloska.

Obowiązkiem samorządów będzie odnotowywanie w hipotekach nieruchomości, na których terenie znajdują się nielegalne składowiska odpadów. Możliwe też będzie przejęcie nieruchomości w drodze sądowej w celu odzyskania publicznych środków, gdyż sprzątanie odpadów jest kosztowne. Polityczka podkreśliła, że nie wyobraża sobie sytuacji, w których właściciele oczyszczonych działek zyskają korzyść materialną za sprzedaż działki, bądź ponownego składowania tam śmieci.

Jak podkreśla minister, na szczególną uwagę zasługuje 

, który jako

. Zlokalizowane w centrum miasta nielegalne wysypisko śmieci znajduje się blisko cieków wodnych i osiedli mieszkaniowych. W latach 2020 i 2022 doszło tam do pożarów. Zwróciła uwagę, że na wysypisku wciąż znajduje się 600 ton odpadów, częściowo spalonych.

Tegoroczne dotacje wobec likwidacji niebezpiecznych składowisk umożliwiła nowelizacja ustawy o odpadach, która weszła w życie 1 stycznia tego roku. Dzięki niej samorządy mogą otrzymać więcej niż 80 proc. dofinansowania. Potencjalne lokalizacje kwalifikujące się do otrzymania dofinansowania wybrano na podstawie list wojewódzkich inspektoratów ochrony środowiska z uwzględnionymi miejscami nielegalnego zdeponowania odpadów, szczególnie tych, które mogą zagrażać życiu i zdrowiu ludzi oraz środowisku. W miejscach wyszczególnionych do oczyszczenia znajdują się m.in. odpady z przemysłu chemicznego, petrochemicznego, farbiarskiego, lakierniczego i motoryzacyjnego, takie jak: odpady chemiczne, odpady farb, lakierów, oleje odpadowe, odpady z rozpuszczalników organicznych.

Wątek poprzemysłowych

 znalazł się w

. Dotyczył on rozwiązania problemów związanych ze zgromadzonymi przed laty odpadami na wielkoobszarowych terenach należących, w przeszłości lub obecnie, do Skarbu Państwa.

Najnowsza ustawa poświęcona jest konkretnym, już zidentyfikowanym terenom poprzemysłowym, dla których działania poprawiające stan środowiska mają być finansowane z KPO, Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Funduszu Spójności, Funduszu InvestEU, innych pozyskanych przez właściwy organ oraz środków własnych gminy.

Wyszczególnione zostały tereny należące do: Zakładów Chemicznych "Zachem" w Bydgoszczy; Zakładów Chemicznych "Organika-Azot" w Jaworznie; Zakładów Chemicznych "Tarnowskie Góry" w Tarnowskich Górach; Zakładów Przemysłu Barwników "Boruta" w Zgierzu; Zakładów Włókien Chemicznych "Wistom" w Tomaszowie Mazowieckim.